Bağımsız gelişimlerini yaşayacakları siyasi bir yapılanmaya gidemeyen Kürtler,
bağlı bulundukları devletlerin asimilasyon ve baskı politikalarını
esnetebildikleri ölçüde kültürel değerlerini hayata geçirebilmişlerdir. İşte bu
varoluş sürecinde “Kürt folklorü” ya da “sözlü kültürü”, özelde de Kürt müziği;
Kürtlerin kültürel kimliğini korumada ve gelecek kuşaklara aktarmada önemli bir
toplumsal ve kültürel işlev üstlenmiştir.
Kürtçe Dinle
Kürtçe Dinle Sevdalardan ayrılıklara,
savaşlardan barışlara, günlük hayatta yapılan işlerden doğal yaşam ile kurulan
bağlara, aşiretler arası ilişkilerden kahramanlıklara, av törenlerinden iyi/kötü
mîrlere, dini ritüellerden düğünlere, töresel vaka’lardan didaktik öğelere,
ninnilerden çocuk tekerlemelerine, ağıtlardan masallara, göçlerden atasözlerine,
halk hikâyelerinden destanlara kadar kimi anonim, kimi söyleyeni belli birçok
sözlü kültür zenginliği dengbêjler, çîrokbêjler ve stranbêjler tarafından
kuşaktan kuşağa aktarılmıştır.
Kürt romancılarından Mehmed Uzun dengbêjliği şöyle tanımlar; “Anadilim
Kürtçe’de deng sestir. Bêj ise sese biçim verendir, sesi söyleyendir. Sese ruh
kazandıran, sesi canlı hale getirendir. Sesi meslek edinmiş usta, mekânı ses
olmuş insandır. Dengbêj, sesi kelam, kilam, müzik haline getirendir. Yani
dengbêj; söyleyen, sözü nakşeden, belleği canlı, diri tutan, hatta bellek
olandır.”(Uzun:2006)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder